- 18 marca 1921
- Zawarcie traktatu pokojowego między Polską a Rosyjską Federacyjną Socjalistyczną Republiką Radziecką i Ukraińską Socjalistyczną Republiką Radziecką.
[więcej: Traktat Ryski] - 26 stycznia 1934
- Podpisanie Deklaracji polsko-niemieckiej o niestosowaniu przemocy.
[więcej: Deklaracja polsko-niemiecka] - 11 sierpnia 1937
- Operacja polska NKWD[*] (1937–1938) – rozkaz eksterminacji obywateli ZSRR polskiego pochodzenia. Eksterminacja trwała w latach 1937–1938, jako część Wielkiej Czystki. Zamordowano ok. 111 tysięcy Polaków, ok. 28 tys. skazano na łagry i zesłanie.
[więcej: Operacja polska NKWD] - 23 sierpnia 1939
- Podpisanie paktu między hitlerowskimi Niemcami a stalinowskim ZSRR, zwanego paktem Ribbentrop–Mołotow. Tajna klauzula dotyczyła m.in. inwazji na Polskę.
[więcej: Pakt Ribbentrop-Mołotow] - 25 sierpnia 1939
- Podpisanie w Londynie układu o współpracy i pomocy wzajemnej o charakterze obronnym pomiędzy Rządem Polski i Rządem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej.
[więcej: Układ polsko-brytyjski] - 1 września 1939
- Wybuch drugiej wojny światowej – atak hitlerowskich Niemiec na Polskę.
- 16/17 września 1939
- Nota rządu ZSRR – atak ZSRR na Polskę.
[więcej: Nota rządu ZSRR] - 17 września 1939
- Oddziały Armii Czerwonej zaatakowały Polskę. Do końca września ponad 200.000 szeregowców i 15 tysięcy oficerów zostało wziętych do sowieckiej niewoli.
- 28 września 1939
- Podpisano układ pomiędzy ZSRR a Trzecią Rzeszą, wyznaczający granicę podziału terenów Rzeczypospolitej między dwóch okupantów.
- październik 1939
- Rozkaz Ludowego Komisarza Spraw Wewnętrznych ZSRR Ławrentija Berii dotyczący wyodrębnienia spośród polskich jeńców wojennych: oficerów, pracowników wywiadu, sądownictwa, funkcjonariuszy policji, a następnie przeniesienia ich do osobnych obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie.
[więcej: Obozy jenieckie] - 9-10 lutego 1940
- Pierwsza wielka wywózka. Z terenów wschodniej Polski wywieziono w głąb ZSRR ponad 220 tysięcy obywateli Rzeczypospolitej. Deportowano mieszkańców małych miasteczek, głównie rodziny wojskowych, urzędników, pracowników służby leśnej i kolei.
[więcej: Deportacje] - 5 marca 1940
- W Moskwie członkowie Komitetu Centralnego WKP (b)[*], w odpowiedzi na notatkę Ławrientija Berii, podpisali uchwałę o rozstrzelaniu 14.700 jeńców polskich, przetrzymywanych w obozach w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie oraz 11.000 znajdujących się w więzieniach NKWD w zachodniej Ukrainie i Białorusi.
[więcej: Rozkaz rozstrzelania polskich jeńców] - 8 marca 1940
- Z obozu w Kozielsku przewieziono do Smoleńska grupę 15 jeńców.
- 15 marca 1940
- Przypuszczalna data rozstrzelania w lesie katyńskim części spośród przywiezionych do Smoleńska więźniów.
- 3 kwietnia 1940
- Pierwszy transport więźniów z Kozielska. Transporty dojeżdżały do stacji Gniazdowo. Jeńcy rozstrzeliwani byli w lesie katyńskim, tam też znajdują się ich zbiorowe mogiły. Niewielkie ilości więźniów zostały wyłączone z transportów i przewiezione do obozu w Pawliszczew-Borze.
- 4 kwietnia 1940
- Pierwszy transport więźniów z Ostaszkowa. Jeńcy rozstrzeliwani byli w Kalininie (obecnie Twer). Zbiorowe mogiły znajdują się w Miednoje. Niewielkie ilości więźniów zostały wyłączone z transportów i przewiezione do obozu w Pawliszczew-Borze.
- 5 kwietnia 1940
- Pierwszy transport więźniów ze Starobielska. Jeńcy rozstrzeliwani byli w Charkowie, ich ciała wrzucano do dołów śmierci w podcharkowskich Piatichatkach (obecnie w granicach miasta Charkowa). Niewielka liczba więźniów zostały wyłączona z transportów i przewieziona do obozu w Pawliszczew-Borze.
- 12-13 kwietnia 1940
- Druga deportacja. Z terenów polskich, znajdujących się pod okupacją sowiecką, wywieziono około 320.000 Polaków.Celem były rodziny wojskowych, policjantów, służby więziennej, nauczycieli, urzędników państwowych i działaczy społecznych, bankierów, przemysłowców, kupców. Wśród wywożonych znalazła się część rodzin Ofiar Zbrodni Katyńskiej.
[więcej: Deportacje] - 12 maja 1940
- Ostatnie transporty z Kozielska i Starobielska.
- 14 maja 1940
- Ostatni transport z Ostaszkowa.
- kwiecień-maj 1940
- Eksterminacja ponad 11.000 jeńców polskich na Ukrainie i Białorusi. Do dzisiaj pozostają nieznane wszystkie miejsca ich kaźni i pochówku.
- ok. 18 czerwca 1940
- Jeńcy przebywający w Pawliszczew-Borze przewiezieni zostali do obozu w Griazowcu.
- 22 czerwca 1941
- Rozpoczęła się wojna pomiędzy Niemcami a ZSRR. NKWD dokonało mordu na więźniach na wschodnich terenach Polski (najwięcej ludzi zginęło w więzieniach lwowskich).
- 31 lipca 1941
- Podpisany został układ między polskim rządem na emigracji a władzami ZSRR, zwany paktem Sikorski-Majski. Przewidywał on m.in. zwolnienie „internowanych” żołnierzy, polskich więźniów przebywających w łagrach i zesłańców oraz utworzenie polskiej armii w ZSRR.
[więcej: Układ Sikorski-Majski] - 13 sierpnia 1941
- Ogłoszona zostaje tak zwana „amnestia” dla wszystkich Polaków więzionych w ZSRR.
- 30 sierpnia 1941
- Przybycie gen. Władysław Andersa do obozu w Griazowcu (więźniowie zostali zwolnieni kilka dni później).Utworzone zostało biuro informacyjne do spraw zaginionych jeńców. Kierował nim rotmistrz Józef Czapski (więzień Starobielska, Pawliszczew Boru i Griazowca, autor książek: „Wspomnienia starobielskie” i „Na nieludzkiej ziemi”).
- 4 listopada 1941
- Ludowy Komisarz Spraw Wewnętrznych Ławrentij Beria otrzymał od gen. Władysława Andersa listę poszukiwanych oficerów internowanych lub aresztowanych po 17 września 1939 (8722 nazwiska).
- 3 grudnia 1941
- Podczas rozmowy z gen. Władysławem Sikorskim i gen. Władysławem Andersem Józef Stalin stwierdził, iż zaginieni polscy oficerowie uciekli do Mandżurii.
- 28 styczeń 1942
- Nota ministra spraw zagranicznych RP Edwarda Raczyńskiego do ambasadora ZSRR przy rządach emigracyjnych w Londynie Aleksandra Bogomołowa w sprawie zaginionych oficerów.
[więcej: Nota ministra Raczyńskiego] - 18 marca 1942
- Uzgodnienie ewakuacji Armii gen. W. Andersa z Rosji do Persji.
[więcej: Ewkuacja] - maj 1942
- Memorandum rządu polskiego do władz ZSRR w sprawie zaginionych jeńców.
- czerwiec 1942
- Kolejna nota rządu polskiego do władz ZSRR w sprawie zaginionych jeńców.
- czerwiec 1942
- Nota rządu polskiego do władz ZSRR w sprawie zaginionych jeńców.
- lipiec 1942
- Ostatnia nota rządu polskiego w sprawie zaginionych jeńców.
- sierpień 1942
- Zakończono ewakuację oddziałów armii gen. Andersa z ZSRR do Persji.
- 22 sierpnia 1942
- Memorandum gen. Andersa w sprawie zaginionych jeńców, skierowane do Winstona Churchilla.
- luty 1943
- Odkrycie przez Niemców masowych grobów w Katyniu.
- 27 lutego 1943
- Chłopi spod Katynia Iwan Kriwoziercew i Parfen Kisielew, świadkowie zbrodni ludobójstwa w Katyniu, zeznają przed niemiecką policją polową.
- 29 lutego 1943
- Niemcy rozpoczynają rozkopywanie masowych mogił.
- 29 marca 1943
- Rozpoczęcie planowej ekshumacji.
- kwiecień 1943
- Do Katynia, na zaproszenie strony Niemieckiej, przybywają polscy i zagraniczni dziennikarze oraz przedstawiciele Polskiego Czerwonego Krzyża.
- 11 kwietnia 1943
- Komunikat niemieckiej agencji informacyjnej Transocean o odkryciu masowych mogił w Katyniu.
- 17 kwietnia 1943
- Nota rządu polskiego do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża w Genewie, złożona przez delegata PCK w Szwajcarii, z prośbą o zbadanie sprawy mordu na oficerach polskich.
- 21 kwietnia 1943
- Rząd polski został przez radio moskiewskie oskarżony o współpracę z Niemcami.
- 22 kwietnia 1943
- W USA wydane zostało memorandum, które ograniczyło możliwość podawania informacji na temat Katynia w środkach masowego przekazu.
[więcej: Mocarstwa anglosaskie wobec sprawy Katynia 1943–1946] - 23 kwiernia 1943
- Międzynarodowy Czerwony Krzyż uzależnił wysłanie komisji do Katynia pod warunkiem wyrażenia zgody przez ZSRR.
- 25 kwietnia 1943
- ZSRR zrywa stosunki dyplomatyczne z polskim rządem na emigracji. W nocy polski ambasador w Moskwie otrzymał odpowiednią notę.
[więcej: ZSRR zrywa stosunki z polskim rządem] - 28 kwietnia 1943
- Początek prac, powołanej przez stronę niemiecką, międzynarodowej komisji lekarzy sądowych.
[więcej: Międzynarodowa Komisja Lekarska] - kwiecień 1943
- Niemiecka prasa okupacyjna (tak zwane „gadzinówki”) na bieżąco publikowała raporty z prac w Katyniu, podając listę zidentyfikowanych ofiar.
- 1 maja 1943
- Podpisano raport Międzynarodowej Komisji Lekarskiej z Katynia.
- 4 maja 1943
- Oświadczenie Brytyjskiego Sekretarza Stanu Anthony’ego Edena w Izbie Gmin w związku z zerwaniem stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską a ZSRR. Cała wina została przerzucona na Niemców.
[więcej: Mocarstwa anglosaskie wobec sprawy Katynia 1943–1946] - 8-9 czerwca 1943
- Zakończono ekshumację ciał wydobywanych z masowych grobów w Katyniu.
- wrzesień 1943
- Okręg Smoleński, w którym znajduje się las Katyński, znów znalazł się pod kontrolą ZSRR. Rozpoczęto przesłuchiwania świadków niemieckiej ekshumacji.
- jesień 1943
- Ukazuje się oficjalny raport o wynikach ekshumacji przeprowadzonej przez komisję niemiecką: Amtliches Material zum Massenmord von Katyn, zawierający m.in. listę zidentyfikowanych ofiar. W okupowanej Polsce pojawiła się konspiracyjna broszura „Katyń, Zamordowani, Mordercy, Oskarżyciele”.
- 13-26 stycznia 1944
- 13 stycznia 1944 roku Biuro Polityczne KC WKP(b) podjęło uchwałę powołującą „Specjalną Komisję ds. ustalenia i przeprowadzenia śledztwa okoliczności rozstrzelania w lesie katyńskim polskich jeńców wojennych przez niemiecko-faszystowskich najeźdźców” – znaną pod nazwą Komisją Burdenki.
[więcej: Komisja Burdenki] - 28 kwietnia 1944
- Ukazuje się polskie tłumaczenie „Komunikatu” komisji Burdenki.
- lipiec 1945
- „Mały Katyń”. W lipcu 1945 roku na terenie Puszczy Augustowskiej i okolicznych miejscowości oddziały Armii Czerwonej przeprowadziły obławę mającej na celu „oczyszczenie” terenu z grup partyzanckich. Aresztowano ok. 7 tys. osób, z których ok. 700 zatrzymano. Nikt z grupy zatrzymanych nie powrócił i do dziś nie jest znane miejsce ich pochówku.
[więcej: Zbrodnia doskonała] - 1-3 lipca 1946
- Podczas procesu norymberskiego, kiedy sądzono zbrodniarzy hitlerowskich, odbyły się przesłuchania radzieckich i niemieckich świadków w sprawie odpowiedzialności za zbrodnię popełnioną w Katyniu.
[więcej: Katyń w Procesie Norymberskim] - 30 września 1946
- Ukazuje się orzeczenie Trybunału Norymberskiego. Nie zawiera ono odniesienia do sprawy Katynia.
- 1948
- W Londynie ukazuje się książka opracowana przez Józefa Mackiewicza „Zbrodnia katyńska w świetle dokumentów” z przedmową gen. W. Andersa. Przez wiele lat stanowiła ona podstawowe źródło wiedzy na temat sprawy katyńskiej.
- 11 października 1950
- Początek prac Specjalnej Komisji Śledczej Kongresu Stanów Zjednoczonych do Zbadania Zbrodni Katyńskiej pod przewodnictwem senatora Raya Johna Maddena. Rozpoczęły się przesłuchania na terenie USA i Europy.
- luty 1952
- Protest ZSRR przeciwko działaniom Komisji Kongresu USA.
- marzec 1952
- Krytyka działań Komisji Kongresu USA przez Rząd Polski w Warszawie. Ukazuje się kolejny przedruk „Komunikatu” Burdenki, a następnie seria artykułów propagujących „obowiązującą” czyli komunistyczną wersję wydarzeń.
- 22 grudnia 1952
- Wydanie raportu Komisji Kongresu USA w sprawie Zbrodni Katyńskiej. Wyniki działań Komisji (Hearings) zostały zgromadzono w siedmiu tomach (2363 stron). W Warszawie wydana została propagandowa książka Bolesława Wójcickiego „Prawda o Katyniu” ( wyd. Czytelnik), potwierdzająca wersję komunikatu Burdenki.
- 3 marca 1959
- Aleksandr Szelepin, ówczesny szef KGB[*] ZSRR wysłał do Nikity Chruszczowa[*] list, w którym określił liczbę zabitych w lesie katyńskim na 4421 osób, w Charkowie na 3820 osób, w Kalininie (Twer) na 6311 osób. Dodatkowo podane jest, iż na terenie Zachodniej Ukrainy i Białorusi rozstrzelano 7305 osób. Wymienione liczby są niższe niż w rozkazie z 5 marca 1940 roku (szczególnie dotyczy to jeńców z terenu Zachodniej Ukrainy i Białorusi).
[więcej: Notatka Szelepina] - 1976
- W Paryżu ukazuje się książka Stanisława Swianiewicza „W cieniu Katynia” (Instytut Literacki „Kultury”). Autor, jeniec Kozielska, dotarł z transportem do Gniezdowa, stacji kolejowej pod Smoleńskiem, skąd tzw. czornymi woronami przewożono więźniów do Katynia. Swianiewicz został w ostatniej chwili wycofany do więzienia w Smoleńsku, potem trafił do Moskwy i na Łubiance doczekał „polskiej amnestii”.
- 1977
- Na terenie Polski ukazała się nielegalna publikacja „Katyń” (Tekst sygnowali „Jan Abramski” i „Ryszard Żywiecki”, jako pseudonim użyte zostały pierwsze i ostatnie nazwisko na liście katyńskiej; w rzeczywistości autorem był Ryszard Zieliński).
- 1979
- Ukazał się pierwszy numer wydawanego w podziemiu „Biuletynu Katyńskiego”. Wydany został przez Instytut Katyński w Polsce, organizację założoną przez w Krakowie w 1978 przez Adama Macedońskiego, Andrzeja Kostrzewskiego i Stanisława Tora, później dołączyli Kazimierz Godłowski i Leszek Martini.
- 1980
- 32 przebywających na emigracji działaczy i pisarzy rosyjskich wydało oświadczenie o odpowiedzialności ZSRR za Zbrodnię Katyńską. W Polsce w drugim obiegu (poza cenzurą) ukazała się publikacja Leopolda Jędrzejskiego [Jerzego Łojka] Dzieje sprawy Katynia.
- 28–30 stycznia 1989
- W Moskwie powstaje stowarzyszenie MEMORIAŁ – rosyjska organizacja pozarządowa, której głównym celem jest dokumentowanie i propagowanie wiedzy o ofiarach komunistycznych represji politycznych.
[więcej: MEMORIAŁ] - 4 czerwca 1989
- W wyniku postanowień obrad Okrągłego Stołu, podczas których spotkali się przedstawiciele opozycji „solidarnościowej” i władz komunistycznej, odbyły się pierwsze w powojennej historii wolne wybory (od 2013 roku Dzień Wolności i Praw Obywatelskich). W całym kraju organizują się środowiska rodzin Ofiar. Powstają, konstytuują się i są rejestrowane pierwsze Rodziny Katyńskie.
- 12 października 1989
- Wniosek prokuratora generalnego RP Józefa Żyto do prokuratora generalnego ZSRR Suchariewa o wszczęcie śledztwa w sprawie Zbrodni Katyńskiej.
- październik 1989
- W Warszawie powołano Komitet Historyczny Badania Zbrodni Katyńskiej(przemianowany w lutym 1990 na Niezależny Komitet Historyczny Badania Zbrodni Katyńskiej). W skład Komitetu weszli historycy i działacze społeczni zajmujący się badaniami historycznymi nad zagładą polskich jeńców wojennych zamordowanych w 1940 roku przez NKWD.
[więcej: Komitet Historyczny] - styczeń 1990
- Odpowiedź prokuratora gen. ZSRR Suchariewa na wniosek prokuratora gen. Józefa Żyto: stwierdzono, iż jedynymi dokumentami, jakimi dysponuje prokuratura ZSRR, są materiały komisji Burdenki.
- 13 kwietnia 1990
- Komunikat radzieckiej agencji prasowej TASS, w którym stwierdzono, że za rozstrzelanie polskich oficerów w Katyniu odpowiedzialne jest NKWD. Prezydent Wojciech Jaruzelski otrzymał od prezydenta ZSRR Michaiła Gorbaczowa niektóre dokumenty NKWD z lat 1939-1940 dotyczące polskich jeńców, tak zwane listy wywozowe jeńców Kozielska i Ostaszkowa oraz wykaz jeńców Starobielska.
- wrzesień 1990
- Naczelna Prokuratura Wojskowa ZSRR rozpoczęła śledztwo w sprawie Katynia. Strona polska rozpoczęła śledztwo „posiłkowe” pod kierunkiem prokuratora Stefana Śnieżko.
- 25 lipca-9 sierpnia 1991
- Ekshumacja jeńców Starobielska w Charkowie-Pietichatkach.
- 15-31 sierpnia 1991
- Ekshumacja jeńców Ostaszkowa w Miednoje.
- 14 października 1992
- Prezydent Rosji Borys Jelcyn przekazał prezydentowi RP Lechowi Wałęsie kopię dokumentu z 5 marca 1940, z decyzją o rozstrzelaniu jeńców polskich z obozów Kozielska, Starobielska i Ostaszkowa.
- 3 grudnia 1992
- Rejestracja Statutu Federacji Rodzin Katyńskich
[więcej: Federacja Rodzin Katyńskich] - 29 czerwca 1993
- Uroczyste i oficjalne otwarcie Muzeum Katyńskiego. Ekspozycji nadano nazwę „Pamięć nie dała się zgładzić”.
- 6 maja 1994
- Prokuratura Ukrainy w Kijowie przekazała prokuratorowi Stefanowi Śnieżko listę 3.435 nazwisk obywateli polskich, zamordowanych prawdopodobnie w wyniku rozkazu z 5 marca 1940.
- maj 1998
- Do Sejmu i Senatu RP został skierowany wniosek części rodzin katyńskich o sprowadzenie szczątków zwłok ofiar Zbrodni Katyńskiej i możliwość pochowania ich w Polsce. Większość Rodzin stanowczo opowiedziała się za budową Polskich Cmentarzy Wojennych na miejscu kaźni: w Katyniu, Charkowie i Miednoje.
- 17 czerwca 2000
- Otwarcie Polskiego Cmentarza Wojennego w Charkowie.
[ Polskie Cmentarze Wojenne ] - 28 lipca 2000
- Otwarcie Polskiego Cmentarza Wojennego w Katyniu.
[ Polskie Cmentarze Wojenne ] - 21 września 2000
- Otwarcie Polskiego Cmentarza Wojennego w Miednoje
[ Polskie Cmentarze Wojenne ] - 14 listopada 2007
- Na wniosek Federacji Rodzin Katyńskich Sejm RP ustanowił dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej
[więcej: Ustanowienie Dnia Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej] - 17 września 2011
- Pamięć nie dała się zgładzić… – Wystawa czasowa otwarta w warszawskim Muzeum Wojska Polskiego prezentująca tragiczne losy Ofiar Zbrodni Katyńskich i ich rodzin. Wystawa była zaczątkiem powstającego w kaponierze Cytadeli Warszawskiej Muzeum Katyńskiego. W jej przygotowaniu uczestniczyli przedstawiciele Federacji Rodzin Katyńskich.
- 2 września 2012
- Otwarcie Polskiego Cmentarza Wojennego w Bykowni (Kijów – Ukraina)
[ Polskie Cmentarze Wojenne ] - 21 października 2013
- Europejski Trybunał Praw Człowieka uznał, że nie może ocenić rosyjskiego śledztwa ws. Zbrodni Katyńskiej, oraz że Rosja nie dopuściła się nieludzkiego i poniżającego traktowania krewnych ofiar.
[więcej: Orzeczenie Trybunału Praw Człowieka] - 17 września 2015
- Otwarcie na terenie Cytadeli Warszawskiej stałej siedziby Muzeum Katyńskiego.
[więcej: Muzeum Katyńskie]
Objaśnienia
<– NKWD — Narodnyj komissariat wnutriennich dieł / Ludowy Komisariat Spraw Wewnętrznych
<– WKP (b) — Wszechzwiązkowa Komunistyczna Partia (bolszewików)
<– KGB — Komitiet Gosudarstwiennoj Biezopasnosti pri Sowietie Ministrow SSSR / Resort Ochrony Bezpieczeństwa przy Radzie Ministrów ZSRR
<– Nikita Chruszczow
Nikita Siergiejewicz Chruszczow (1894-1971) — radziecki polityk, działacz partyjny i państwowy, I sekretarz KC Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego w latach 1953–1964 i premier ZSRR w latach 1958–1964